یکسال گذشت !

نوروز 1401 در واقع شروع یک قرن جدید بود. قرنی که خوشبین ترین آدمها و تفسیرگران و محللان هم به آن امید نبسته‎ بودند.

الان فوری ایراد بنی اسراییلی نگیرید که باید می گفتم تحلیل گر. می دانم . اما دقیقا منظورم محللان جامعه بود. چون در این وانفسای طلاق عاطفی چندباره مردم از تصمیم گیرندگان کشور قطعا برای بازگشت دوباره این دو نهاد به هم ، لازم است از محلل های اجتماعی استفاده شود.

این داستان را از زبان شهرام شهیدی بشنوید

منتها قرار نیست در این شماره نوروزی حرف از طلاق و جدایی و دوری و نا امیدی بزنیم. برای همین بهتر است کمی حال و هوایمان را نوروزی کنیم.

از شهرام شهیدی : ماجرای جنگ در اکراین ( پادکست)

به همین خاطر اول با هم به بخشی از  ترانه زیبای چهارشنبه سوری  با صدای ناصر مسعودی عزیز  گوش کنیم تا بعد در مورد اون با هم گپی بزنیم.

اتاق فرمان لطفا ترانه را پخش کنید:

عمه خانم زعقب، خال قزی خانم ز جلو

این یکی بچه بغل کرده و دو دو میزنه

طعنه ها با دلِ پر، بر خال رو رو میزنه

همه از دم میارن وردُ همیشه به دهن

زردی روی من زتو، سرخی تو بَود زمن

زردی روی من زتو، سرخی تو بَود زمن

زردی روی من زتو، سرخی تو بَود زمن

مشت حسن کف میزنه دور حیاط رو آتیشا

پشت اون خنده زنون اهل و عیال قوم و خویشا

تو حیاط فنقلی از این همه برو بیا

خوب تماشا بکنی که محشری گشته به پا

آن سیبیلات نسوزه روی الو مشتی حسن

زردی روی من زتو، سرخی تو بَود زمن

زردی روی من زتو، سرخی تو بَود زمن

زردی روی من زتو، سرخی تو بَود زمن

یالا دوباره از سر، یالا دوباره از سر

بپا نیوفتی منظر، یالا دوباره از سر

طعنه نزن به اختر، یالا دوباره از سر

آهای خانم منور، یالا دوباره از سر

به پا نیوفتی منظر، یالا دوباره از سر

طعنه نزن به اختر، یالا دوباره از سر

آهای خانم منور، یالا دوباره از سر

پاشنه ی کفش خانم گشته چو تیرِ تلگراف

با همون بر سر تو میزنه در روز مصاف

از رو مطرب میپره ناز میکنه خیلی زیاد

میگه کاشکی سال نو، سن و سالم پایین بیاد

تا بگی پیر و جوون زِ نو به من جوونه زن

زردی روی من زتو، سرخی تو بَود زمن

زردی روی من زتو، سرخی تو بَود زمن

خان باجی می تکونه روی اَلو دامنشُ

از پی دفع بلا می کنه حاضر تنشو

گل باجی عصا زنون رو آتیشا پَر میزنه

با صدای نکره جیغ مفصل میزنه

دایره و دنبک میزنه

خدیجه با پشت لگد

زردی روی من زتو، سرخی تو بَود زمن

 خب همان طور که شنیدید در این ترانه حرفهای دلنشینی زده میشه اما لازم است در آستانه قرنی نو برخی کلیدواژه های این ترانه رمزیابی بشه.

• در مصرع زردی روی من زتو، سرخی تو بَود زمن و با توجه به سیاست فوری جهادی انقلابی رییس دولت در جهت ریشه کن کردن فقر تا پایان سال 1400، آیا منظور این است که زردی رو و فقر و گرفتاری مردم از آن ها گرفته می شود و درعوض سرخی گونه دولتمردان به آن ها ارائه خواهد شد؟ در این صورت چه تضمینی وجود دارد که دولت با سیلی،  گونه شهروندانش را سرخ نگه ندارد؟
• در عبارت زردی من از تو  زرد استعاره از چیست؟ نکند ترانه سرا از انقلاب های رنگی در سرزمین های دور سوبرداشت کرده باشد؟
• آیا با توجه به قرارداد 25 ساله ایران و چین در سالی که گذشت، زردی من از تو ، اشاره به این ندارد که در سال 1401 اژدهای زرد ، زردی اش را به ما تحمیل خواهد کرد؟
• آیا با توجه به پرچم سرخ اتحاد جماهیر شوروی و رویاهای پوتین در برقراری مجدد آن اتحادیه و نیز استفاده از رنگ غالب زرد در پرچم اوکراین ، ترانه زردی من از تو سرخی تو از من به نوعی حمله روسیه به اوکراین را پیش بینی نکرده است؟
• آیا در بخش « سرخی تو از من » رضایت طرف مقابل اخذ شده؟ یا این عبارت نوعی صیانت از صورت مردم تلقی می شود و نیاز به رضایت مردم ندارد؟

خب خیلی حرف زدم . ببخشید. با عرض تبریک سال نو برای عوض کردن فضا به اجرایی زیبا از  مرتضی احمدی گوش کنیم و برگردیم.

اربابِ خودم سلامُ علیکم

علیکمُ السلام پیر شی ایشالا

اربابِ خودم سرتوُ بالا کن توی هر دو چشام نمیری ایشالا

اربابِ خودم به من نیگا کن

اربابِ خودم بز بزِ قندی اربابِ خودم چرا نمی خندی

اربابِ خودم گلی به جمالت از کجا بگم وصفِ کمالت

حاجی فیروزم بله

سالی یه روزم بله

حاجی فیروزم بله

مثِ نیم سوزم بله

بشکن بشکنه بشکن

من نمی شکنم بشکن

من نمی تونم می تونی

چه جوری بشکنم تق تق

چطوری بشکنم تق تق

اینجا بشکنم یار گله داره اونجا بشکنم یار گله داره

این عاشقِ بیچاره چقد حوصله داره

حاجی فیروزم بله

سالی یه روزم بله

سالی که گذشت سالِ بد بود

سالی که گذشت سالِ بد بود

سالی بد وُ بد ز بد بدتر بود

ای سال برنگردی بری دیگه برنگردی

دکونارو تخته کردی

همه رو خسته کردی

ای سال برنگردی بری دیگه برنگردی

ای سال برنگردی بری دیگه برنگردی

در سایه ی ایزد تبارک عید همگی بود مبارک

یا حق یا هو

هر کی به کاری مشغول پولی بریز توو کشکول

همان طور که شنیدید این ترانه های آریایی در عین سادگی در دل خود سرشار از پرسش هستند . مثلا  :

• آیا خواندن واژه‌های «بشکن بشکنه بشکن» جامعه متکثر را  به نوعی آنارشیسم دعوت نمی کند؟ آیا این دستوری از عوامل فتنه نیست که در قالب یک ترانه به ظاهر نوروزی نمایان شده؟
• آیا منظور سراینده  از «سالی یک روز» در ترانه حاجی فیروز، همان موعد انتخابات نیست؟  آیا منظور این نیست که ای مردم شما فقط در روز انتخابات ارباب ما محسوب می شوید و در طول سال همان بزبز قندی هستید؟
• آیا عبارت ارباب خودم بزبز قندی نماد محبت به حیوانات محسوب میشه و به تبع آن سراینده شست‌وشوی مغزی کودکان از طریق ترانه را امکان پذیر میکنه یا این عبارت در راستای حیوان سالاری است؟

امروز خیلی زیاد حرف زدم. شما بگذاریدش به حساب تغییر بهاری . برای همه ایرانیان و فارسی زبانان نوروزی فرخنده و برای ایرانشهر بزرگ و دوست داشتنی سال و قرنی در صلح و آزادی آرزومندم. سال نو مبارک