می‌گویند خانه اصلی شوید، ایران، مصر و هند است؛ سبزی‌ای که در طبخ غذاهای سنتی ایرانی، نقش به سزایی دارد. این سبزی اکثراً به صورت خشک به برنج اضافه می‌شود و در تهیه بسیاری از خورشت‌ها، آش‌ها و سوپ‌های محلی هم کاربرد دارد. شهرستان اقلید یزد، بزرگترین تولیدکننده شوید در ایران است. اما این گیاه را با رعایت شرایط نگهداری، در هر سرزمینی می‌توان پرورش داد. با نحوه کاشت و نگهداری آن در خانه آشنا شوید.

مشخصات علمی

  • نام علمی: Anethum graveolens
  • نام انگلیسی: Dill

روش کاشت

اگر قصد دارید شوید را در گلدان بکارید و در خانه نگهداری کنید، زمان کاشت اهمیت چندانی ندارد ولی اگر آن را در باغچه یا بالکن می‌کارید، بهترین زمان، پس از آخرین یخبندان زمستانی و در اوایل فصلِ بهار است. بهترین روش کاشت شوید، استفاده از بذر به جای نشای آن است. بذرها را حتماً از فروشگاه‌های معتبر تهیه کنید تا از کیفیت مطلوبی برخوردار بوده و ناخالصی کمتری داشته باشند. بهتر است بذرها را ۲۴ ساعت قبل از کاشت، خیس کنید تا بهتر و سریعتر جوانه بزنند. خاک مناسب برای کاشت، خاکی نرم و حاوی خاکبرگ است. می‌توانید از خاک‌های آماده مخصوص سبزیجات هم استفاده کنید. بهترین گلدان، گلدانی سفالی با عمق کم و سطح زیاد است که زهکش مناسب هم داشته باشد.

 

سطح خاک را کمی آبپاشی کنید تا مرطوب شود، بذرها را روی خاک دستپاش کرده و مقداری خاک روی آن‌ها بریزید به طوری‌که بذرها در عمق نیم سانتیمتری خاک قرار گیرند. اگر بذر را در باغچه می‌کارید، این مرحله را با شن‌کِش هم می‌توانید انجام دهید. اگر بذرها را جداگانه و تک تک می‌کارید، فاصله‌ای در حدود ۳-۵ سانتیمتر بین دو بذر در نظر بگیرید. گیاه جوان بین ۱۰ تا ۱۴ روزِ بعد، از خاک خارج خواهد شد.

سبزینه :

نگهداری

گلدان را در محلی قرار دهید که نورکامل داشته باشد، مثلاً پشت نورگیرترین پنجره خانه. آبیاری را پس از کاشت بذر آغاز کنید و خاک را مرطوب نگه‌دارید تا زمانی که گیاهان جوان ظاهر شوند. سپس، یک روز درمیان، خاک گلدان را با مقدار متوسطی آب، مرطوب کنید. درجه حرارت مطلوب برای رشد شوید ۱۷ تا ۱۹ درجه سانتیگراد است.

برداشت

زمانی که برگ‌ها به اندازه کافی رشد کردند (۴ تا ۶ برگ روی هر ساقه) با یک قیچیِ تیز آن‌ها را از ۳ تا ۴ سانتیمتری سطح خاک ببُرید. این کار را قبل از ورود گیاه به فاز گلدهی انجام دهید. می‌توانید گلدان را سبک کنید و تعدادی از بوته‌ها را هم از ریشه خارج کنید تا فاصله مطلوبی برای رشد بوته‌های باقی‌مانده ایجاد شود. هرچند هفته یک‌بار، می‌توانید مجدداً کمی بذر در همان گلدان بکارید تا در تمام طول فصل، شوید جوان داشته باشید.

> این فیلم را تماشا کنید : آشپزی با پارسا


مواد لازم و دستور پخت

خواص شوید

تمام افرادی که عاشق رژیم‌های چربی‌سوزی هستند، شوید را به خوبی می‌شناسند. این گیاه، چربی و کالری بسیار کمی در کنار خواص فراوانش دارد. شوید حاوی ویتامین‌های A، C و B6 است.


شوید منبع خوبی از آهن، کلسیم، منیزیم و آنتی اکسیدان هم هست. شوید به درمان سوء هاضمه، نفخ، اسپاسم، یبوست و بی‌خوابی کمک کرده و برای حفاظت در برابر پوکی استخوان، مدیریت سطح قند خون، قطع سکسکه، کاهش اختلالات تنفسی، درمان افسردگی، کنترل صرع، کاهش کلسترول، درمان کم خونی و جلوگیری از سرطان مفید است.

تخم شوید و روغن آن هم دارای کاربردهای گوناگونی خصوصاً برای درمان مشکلات گوارشی هستند. استفاده زیادِ این گیاه در زمان بارداری و شیردهی توصیه نمی‌شود و باید با مشورت پزشک صورت گیرد.