استفاده از مطالب، تصویرسازی ها، عکس ها، فیلم ها و پادکست ها با ذکر منبع و لینک مستقیم به وب سایت پلاك 52 بلامانع است.
دنیای مافیا جهان مردانه‌ای است که در آن غالباً زنان به حاشیه رانده می‌شوند، سکوت می‌کنند یا می‌میرند.
«یک زن؛ رمز سکوت» (Una Femmina) فیلمی است از فرانچسکو کوستابیله، فیلمساز ایتالیایی، که سعی می‌کند جهان مردانه مافیا را از دید یک زن بکاود، آن هم زنی که خلاف جریان آب، رمز سکوتش را می‌شکند و علیه یکی از قدرتمندترین خانواده‌های مافیایی جهان، یعنی خانواده خودش، می‌شورد و تمام قواعد از‌پیش‌تعیین‌شده را کنار می‌زند، تا انتقام یک گذشته تلخ را از آنها بگیرد.
قهرمان فیلم، که رزا نام دارد، دختر جوانی است که می‌فهمد مادرش، برخلاف آنچه که به او گفته شده، خودکشی نکرده، بلکه به دست یکی از اعضای خانواده کشته شده است. او حالا تصمیم می‌گیرد به هر قیمتی انتقام بگیرد.
فیلم روایت انتقام‌گیری این دختر از یک خانواده مافیایی بسیار قدرتمند است. در روایت از سنت‌ها و آداب و رسوم محلی استفاده می‌شود و در واقع محل وقوع داستان بار مهمی از فیلم را به دوش می‌کشد.
فرانچسکو کوستابیله. کارگردان فیلم، در مصاحبه با بی‌بی‌سی فارسی می‌گوید: «این فیلم بر اساس یک کتاب خلق شده که درباره واقعیت‌هایی حرف می‌زند که در کالابریا اتفاق افتاده. کالابریا منطقه‌ای است در جنوب ایتالیا. مافیایی آنجا هست و این داستان زنی است که در برابر یک خانواده مافیا شورش می‌کند؛ در واقع در برابر یکی از قدرتمندترین تشکیلات تبهکار جهان.»
پلاک۵۲ را در اینستاگرام دنبال کنید
فیلم ساختار مافیا را در قالب یک خانواده بررسی می‌کند. از این رو شورش زنی از درون خانواده، جهان مافیایی را با مشکل عدیده‌ای روبرو می‌کند و مفهوم خانواده و روابط شخصیت‌ها در درون آن به یکی از مسائل اصلی فیلم بدل می‌شود:
«ساختار این مافیا بر مبنای خانواده است و ما شاهدیم که یک زن چطور در برابر این سیستم قد علم می‌کند و فیلم داستانی را روایت می‌کند که چطور یک زن و شورش او می‌تواند این قدر مهم و تأثیرگذار باشد.»
برای مطالعه بیشتر:
کوستابیله خودش هم اهل کالابریا است و در عمرش شاهد درگیری‌های مافیایی و رقابت خانواده‌های تبهکار در این منطقه بوده است: «بیشتر عمرم را آنجا گذرانده‌ام. در نتیجه این فیلم برایم مثل عملی سیاسی است. می‌خواستم پیامی بفرستم برای کالابریا و تمام مناطق مشابه که زیر فشار هستند و پیامم این بود که تغییر اجتماعی ضرورت است. این تغییر باید در همه زمینه‌ها رخ بدهد و باید از طریق اقلیت‌ها آغاز شود.»
«اقلیت‌ها همان‌هایی هستند که جهان را تغییر می‌دهند. برای مثال در کالابریا زنان نقش به‌سزایی دارند و اگر آنها شروع کنند به شورش علیه این خانواده‌ها و این سیستمی که زیر فشارش هستند، آن وقت همه چیز عوض می‌شود. البته باید آنها شجاعت شورش علیه خانواده خودشان را پیدا کنند. سیستم این خانواده‌ها مثل زندان است، و عده‌ای از این زنان در این خانواده‌ها با خشونت بسیار کشته شده‌اند، اما اگر زنان این شجاعت را پیدا کنند که نه بگویند و سکوتشان را بشکنند، شرایط تغییر خواهد کرد.»
فیلم روایت زنی است که علیه جهان مردسالار می شورد. از این رو راه را برای برداشت‌های فمینیستی هموار می‌کند: «قطعاً یک پیام فمینیستی در این فیلم هست و عنوان فیلم به ایتالیایی هم هست یک زن. اما فکر می‌کنم انقلاب واقعی با جدا کردن زن و مرد از همدیگر اتفاق نمی‌افتد.»
«بر این باورم که باید روی این قضیه جدا کردن زن و مرد تمرکز کنیم و متوجه شویم که با این میزان جدایی نمی‌توانیم جهان را تغییر دهیم. ما به برابری جنسیتی محتاجیم و برای این باید مردها بپذیرند که بخشی از وجودشان زن است. من فکر می‌کنم ما همگی یک بخش زنانه داریم و یک بخش مردانه. فیلم من فیلمی علیه مردها نیست، فیلمی است که با مردها حرف می‌زند.»
پلاک۵۲ را در تلگرام دنبال کنید
کوستابیله چندین فیلم مستند در کارنامه‌اش دارد، اما «یک زن؛ رمز سکوت» اولین فیلم بلند داستانی اوست. او از تجربه زندگی‌اش وام می‌گیرد تا فضایی قابل باور ترسیم کند، از این رو سنت‌ها و لباس‌های محلی تا آوازهای رایج در این ناحیه کمک بسیاری به پیشبرد روایت فیلم می‌کند: «من از جهان فیلم مستند می‌آیم و مستندهای زیادی کار کرده‌ام. ممکن است زبان این فیلم نزدیک به مستند به نظر نرسد، اما فکر می‌کنم تمام مستندها برای من مثل یک تمرین بوده است.»
«این فیلم با آن که از ژانرهای مختلف قرض می‌گیرد، با این حال به واقعیت پهلو می‌زند و این چیزی است که من از فیلم‌های مستند یاد گرفتم. پیدا کردن تعادل بین تخیل و واقعیت، کار بسیار دشواری است و خیلی خوشحالم که توانستم بین این دو تعادل ایجاد کنم و به ترکیبی از هر دو برسم. با این حال معنی‌اش این نیست که دیگر نمی‌خواهم مستند کار کنم، برعکس امیدوارم مستندهای زیاد دیگری خلق کنم، برای همین ساخت این فیلم بلند داستانی، به معنی پایان کارم در دنیای فیلم مستند نیست.»
*محمد عبدی، منتقد فیلم
