کلیسای ساگرادا فامیلیا 

نیما سعادت مخبر

کلمه ساگرادا فامیلیا در لغت به معنای خانواده مقدس است. کلیسای ساگرادا فامیلیا در شهر بارسلون در کشور اسپانیا واقع شده است که علاوه بر اینکه یک مکان مقدس است و جنبه مذهبی دارد به عنوان جاذبه گردشگری در شهر بارسلون نیز به حساب می آید.

ساخت کلیسای ساگرادا فامیلیا در سال ۱۸۸۲ و با ایده یک کتاب فروش آغاز شد، آنتونی گائودی پس از بازدید از واتیکان و بازگشت از ایتالیا، ایده ساخت کلیسایی با شکوه را با کمک های مردمی طرح کرد و در همان سال ساخت محراب آن آغاز شد. یک سال پس از آن آنتونی گائودی مسئولیت طراحی و ساخت سازه را به عهده گرفت اما تا سال ۱۸۸۳ هنوز به عنوان مدیر پروژه منصوب نشده بود. آنتونی گائودی جوان، فقط با ۳۱ سال سن شروع به ساخت این کلیسا کرد، گائودی تصمیم گرفت تا یک پروژه ی بسیار متفاوت داشته باشد و بنابراین شروع به ساختن مشهورترین اثر خود کرد.

استاد معماری مدرن

گائودی فردی مذهبی بود و به همین دلیل تمام تلاش خود را برای ساختن بهترین و زیباترین کلیسای جهان کرد. اثری که باعث شد تا سبکی مخصوص به نام او در دنیای معماری به وجود بیاید و او را به یک فرد معروف در سطح جهان تبدیل کند. علاوه بر این از آن به بعد گائودی به عنوان استاد معماری مدرن شناخته شد.

گائودی فردی مذهبی بود و به همین دلیل تمام تلاش خود را برای ساختن بهترین و زیباترین کلیسای جهان کرد و واقعا هم همین طور شد

از آن زمانی که پروژه را شروع کرد تا زمان مرگش در سال ۱۹۲۶، تمام وقتش را برای ساخت این بنای منحصر به فرد صرف کرد، کلیسا به یک سمبل جهانی تبدیل شد که همه ی المان ها و سمبل های مسیحیت را در دل خود داشت.

هزینه ساخت کلیسا چگونه تامین شد؟

هزینه ی ساخت کلیسا مستقیما از طریق کمک های خیریه تامین شده است، حتی کمک های مالی بازدیدکنندگان بخش دیگری از هزینه های ساخت را تامین می کرد. به همین خاطر گاهی ساخت کلیسای ساگرادا فامیلیا به کندی پیش می رفت. همچنین به سبب جنگ های نظامی اسپانیا در روند ساخت اختلال و توقف هایی پیش آمد.

در سال ۲۰۱۰، بیش تر از نصف ساختمان ساگرادا فامیلیا و تزئینات بخش داخلی سقف ساخته شد که البته برخی از بخش های سخت و چالش برانگیز ساخت کلیسا همچنان باقی مانده بود.

زمانی­که ساخت کلیسا به اتمام برسد به یکی دیگر از ساخته های جهان تبدیل می‌شود که طولانی‌ترین دوره ساخت را داشته است که از ساخت اهرام مصر طولانی‌تر بوده و فقط ۵۰ سال از ساخت دیوار چین کمتر بوده است.

اتمام ساخت کلیسا در صدمین سالگرد فوت سازنده آن

پیش بینی شده که ساخت ساگرادا فامیلیا در صدمین سالگرد فوت گائودی، یعنی در سال ۲۰۲۶ به اتمام خواهد رسید. با این حال در زمان اتمام ساخت و ساز، بخش هایی از کلیسا به خصوص محراب، احتیاج به بازسازی دارند. ساخت کامل کلیسا حدوداً۱۵۰ سال طول می­کشد بنابراین زمانی­که ساخت کلیسا به اتمام برسد به یکی دیگر از ساخته های جهان تبدیل می‌شود که طولانی‌ترین دوره ساخت را داشته است که از ساخت اهرام مصر طولانی‌تر بوده و فقط ۵۰ سال از ساخت دیوار چین کمتر بوده است. هرچند با توجه به طولانی بودن مسیر دیوار چین شاید نتوان این دو را با هم به خوبی قیاس کرد اما به عنوان یک ساختمان و یک کلیسا می‌توان ساگرادا را یک سازه با طولانی‌ترین دوره ساخت دانست.

یک کلیسا و ۱۸ برج

 عناصر معماری ساگرادا فامیلیا با نمادهای مسیحیت در هم آمیخته است و بدین سبب هر یک از ۱۸ برج آن معنای به خصوصی دارند.

در بخش میانی، برجی است که وقف حضرت عیسی شده و ۴ برج اطراف آن نشان از انجیل­های چهارگانه دارد. برج بالای محراب که با ستاره ای بر سرش مزین شده، نمادی از حضرت مریم مقدس است و ۱۲ برج دیگر، نشان دهنده حواریون و شاهدان عینی آموزه ها و اعمال حضرت مسیح است.

از هر کجا که به کلیسا بنگرید، ۱۸ برج با شکوه و بلند قامت خواهید دید که به تدریج و به سمت برج میانی که برج حضرت عیسی است، افزایش ارتفاع دارد. حالت عمود و ارتفاع بسیار زیاد برج های کلیسا به گونه ای طراحی شده که نمادی باشد از عروج به سمت پروردگار. همچنین نمای هرمی و خارجی سازه، شکوه صحن ها و رأس هر برج که انگار بخشی از آسمان است بر این تأثیر می‌افزایند.

تصویر زندگی حضرت مسیح در سه بخش کلیسا

جالب است بدانید که ساگرادا فامیلیا در میان اماکن مقدس، یکی از بلندترین سازه ها در دنیا محسوب می‌شود. زندگی حضرت مسیح در سه بخش اصلی به تصویر کشیده شده است که هر بخش، یکی از وقایع مهم زندگی حضرت عیسی را روایت می‌کند. تولد و ورود وی به اورشلیم، مرگ و رستاخیز حضرت مسیح، وضعیت کنونی و آینده درخشانش. زندگی حضرت مسیح در سه بخش اصلی به تصویر کشیده شده است که هر بخش، یکی از وقایع مهم زندگی حضرت عیسی را روایت می‌کند. تولد و ورود وی به اورشلیم، مرگ و رستاخیز حضرت مسیح، وضعیت کنونی و آینده درخشانش.

گائودی اعتقاد داشت یک کلیسا باید همانند جنگلی باشد که نمازگزاران و نیایش کننده ها را به خود فرا بخواند.

هنگامی که خورشید در آسمان حرکت می‌کند، نور آفتاب جلوه و شکوه ویژه­ای به نمای هر برج می افزاید. ستون­های منشعب درون کلیسا، علاوه بر کابردی که دارند، منعکس کننده ی ایده گائودی درباره کلیساست. وی اعتقاد دارد یک کلیسا باید همانند جنگلی باشد که نمازگزاران و نیایش کننده ها را به خود فرا بخواند و درخور مراسم عشاء ربانی باشد. در میان ستون ها و بر روی سقف، پنجره های رنگین، طلایی و سبزی به چشم می‌خورند که برای کاهش بار سقف و افزایش نور به درون ساختمان طراحی شده­اند. کاشی هایی نیز در طراحی داخلی به کار برده شده اند که با انعکاس نور، بر روشنایی داخلی می افزایند. همچنین تمام شیشه های رنگین محراب به گونه ای تدریجی تغییر رنگ می دهند که به ایجاد فضایی درون‌اندیش و مقدس کمک می‌کنند.

حالا بدون کامپیوتر محال است!

در زمان کنونی به نظر ما هیچ کاری بدون دخالت کامپیوتر ممکن نیست. به خصوص در طراحی سازه‌هایی نظیر ساختمان به نظرمان می‌رسد باید حتما طراحی اولیه در کامپیوتر ساخته شود. اما وقتی به زمان ساخت کلیسای ساگرادا باز می‌گردیم، در آن سال­ها هنوز خبری از کامپیوتر یا طراحی دیجیتال نبود و سازندگان مجبور بودند طراحی‌های دستی و کاغذی را به پروژه‌های قابل اجرا تبدیل کنند. این مساله موجب می‌شد در اندازه‌گیری‌ها و ساخت قسمت‌های مختلف سازه با مشکلاتی روبرو شوند که روند ساخت را کندتر کند. با روی کار آمدن کامپیوترها در اواسط قرن بیستم، به خصوص در ساخت و ساز، این روند سرعت بالاتری گرفته است.

کلیسای ساگرادا فامیلیا آخرین اثر گائودی است، او وقتی روی این پروژه عظیم کار می‌کرد و در سن ۷۴ سالگی در خیابان تصادف کرد و پس از چند روز درگذشت، گائودی در زیرزمین این کلیسا دفن شده و امروزه بازدیدکنندگان می‌توانند مقبره وی را مشاهده کنند که توسط چهار کلیسای کوچک احاطه شده است. بازدید از مقبره برای بازدیدکنندگان جذاب است. مردی که سال­ها برای ثبت بخشی از اعتقادش با کندی زمان جنگید و آخرین جلوه هنرش سالانه افراد زیادی را به شهر بارسلون فرا می خواند، آسوده بخواب هنرمند بزرگ…….