دیدن نمادها و نشانه‌های فرهنگ کهنسال ایران‌زمین در گوشه به گوشه این جهان پهناور، مایه سربلندی و افتخار یک یک افرادی است که ریشه در خاک فرهنگ‌خیز ایران دارند. دیدار این آثار به ویژه در جایی که کم‌ترین انتظار می‌رود، به مراتب شگفت‌انگیزتر خواهد شد.

باورکردنی نیست کاخ آپادانا و معماری تخت‌جمشید الهام‌بخش گوشه‌ای از معماری معروف‌ترین و در زمان خود بزرگ‌ترین سالن نمایش در آمریکای لاتین و در کشور برزیل بوده باشد. برزیل بزرگ‌ترین کشور امریکای جنوبی و تنها بخشی پرتغال زبان امریکای لاتین است. نخستین مهاجران پرتغالی این سرزمین را به دلیل وجود درختان با چوب سرخرنگ Paubrasilia (Brazilwood) نام نهادند. جنگل‌های آمازون و رودخانه آن نیز از مهم‌ترین مناطق کره زمین هستند. این سرزمین ملغمه در هم جوشی از فرهنگ‌های گوناگون را به نمایش گذاشته و آیینه تمام نمای ترکیب ملت‌هاست.

نشان پهلوی در موزه دفاع کوپاکابانا

در لابه‌لای این فرهنگ رنگارنگ می‌توان آثار و ردپای مهاجران گمنامی از ایران را هم جست. مهاجرانی که بیشتر آنان در هنگام چیرگی پرتغال و هلند بر خلیج فارس و تنگه هرمز، به دیگر مستعمرات آنان پا گذاشتند. ریودو ژانیرو نخستین اروپاییان در یکم ژانویه ۱۵۰۲ به منطقه رودخانه پهناور گام نهادند، از این رو آن منطقه را رودخانه ژانویه، ریودوژانیرو، نام گذاشتند. آب بس تیز بود و پهناور (جامی) نماد این شهر تندیس عیسی مسیح (ع) به ارتفاع ۳۹/۵متر، بر بلندای کوه کورکووادو به ارتفاع ۷۱۰متر و مشرف به شهر قرار دارد. در موزه دفاع کوپاکابانا می توانید نشان پهلوی با طرح قله دماوند را که از سوی ایران به برزیل هدیه شده است را مشاهده کنید.

نشان پهلوی در موزه دفاع کوپاکابانا
نشان پهلوی در موزه دفاع کوپاکابانا

معماری ایرانی در تاتر شهر ریو ( Theatro Municipal Rio)

ساخت آن از سال ۱۹۰۵ آغاز شده و در سال ۱۹۰۹ در مرکز شهر ریودوژانیرو به عنوان مهم‌ترین سالن نمایش آمریکای لاتین، به طور رسمی آغاز به کار نمود. در طول یک سده گذشته این ساختمان مرکز هنرهای نمایشی برزیل، رقص‌های گوناگون و اُپرا بوده است. نمای بیرونی آن الهام گرفته از اُپرای پاریس و نمای درونی آن ترکیبی از معماری اروپایی است.

 

کاشی‌کاری‌های شگفت‌انگیز، رنگ‌های شورانگیز، ستون‌های تحسین‌برانگیز، چهره‌های غرورانگیز، یادمان‌های خاطرانگیز، چشم‌اندازهای هیجان‌انگیز، آرامشی دل‌انگیز، شکوهی حیرت‌انگیز و تاریخ رشک‌انگیز در برابر دیدگان شما قرار می‌گیرد.

اما آنچه که مد نظر ماست در طبقه پایین این ساختمان قرار دارد. اثری که هر ایرانی را شگفت زده خواهد کرد. با ورود به طبقه پایین به یک باره از معماری زیبای اروپایی خارج شده و ناگهان خود را در ایران باستان با تمامی فر و شکوهش خواهید یافت.

 

معماری ایرانی در تاتر شهر ریو

ای خوش آن روز که ایران بود چون خُلد برین (فرخی یزدی) کاشی‌کاری‌های شگفت‌انگیز، رنگ‌های شورانگیز، ستون‌های تحسین‌برانگیز، چهره‌های غرورانگیز، یادمان‌های خاطرانگیز، چشم‌اندازهای هیجان‌انگیز، آرامشی دل‌انگیز، شکوهی حیرت‌انگیز و تاریخ رشک‌انگیز در برابر دیدگان شما قرار می‌گیرد.


تماشا کنید

آنچنان این ساختارها زیبا و هنرمندانه ساخته شده‌اند که بیننده بی‌اختیار خود را نه در مرکز شهر ریودوژانیرو، بلکه در یکی از موزه‌های بزرگ جهان، که لبالب از آثار هنری ایران باستان هستند، حس می‌کند. از همین روست که این بخش که در آغاز به عنوان رستوران کاربرد داشت، از دهه نود میلادی به صورت موزه درآمده و میزبان سخنرانی‌ها و همایش‌های علمی-تاریخی بوده و هر روزه مورد بازدید دانش‌آموزان و دانشجویان قرار می‌گیرد.



پله‌های سلارون

پله‌خانه سلارون Selaron Steps- Escadaria Selarón. در سال ۱۹۹۰ با بیش از ۲۰۰۰ کاشی‌ که از ۶۰ کشور از نقاط گوناگون جهان هدیه شده بود، ۲۱۵ پله توسط جورج سلارون، هنرمند اهل شیلی، تزیین شد تا نمایانگر پذیرش تمامی فرهنگ‌ها در سرزمین برزیل باشد.

پله‌های سلارون

 

از ایران عزیز نیز یک کاشی با نقش شیر و خورشید زرین فام، یک کاشی از صحنه شکار، یک کاشی از بازی چوگان، این ورزش کهن ایرانی، و چند کاشی خط نوشته، زینت بخش این پله‌خانه است.
نقش شیر و خورشید در پله‌های سلارون

 

که با گوی و چوگان به میدان شویم
زمانی بتازیم و خندان شویم (فردوسی)

این پله‌خانه یکی از نمادهای شهر ریودوژانیرو در المپیک تابستانی سال ۲۰۱۶ بود.

نقش گوی و چوگان در پله‌های سلارون

(عکس‌های این نوشتار توسط سرکار خانم مژگان حسینی از ریودوژانیرو ارسال شده است. )