شاید بسیاری از ما تصور کنیم که اصطلاح دروغ مصلحتی را مردم ساخته اند؛ تا در مواردی که نفع شان ایجاب می کند از آن بهره ببرند؛ اما این طور نیست.

یادش به خیر دکتر محمود انوار در کلاس هایش همیشه می گفت اگر قرآن نبود؛ گلستان سعدی برای هدایت بشر کافی بود. حال سوال این جاست که ما به پندهای سعدی اندیشیده ایم یا چون خود را مرید او دانسته ایم و او را بزرگ می شماریم، نیازی نمی بینیم که به حرف هایش فکر کنیم.

افراد بی شماری با یک کوله پشتی؛ یا یک دوچرخه دور دنیا را گز می کنند و کک شان هم نمی گزد؛ اما من و همه ی آنان که در دهه های ۵۰ یا قبل از آن به دنیا آمده باشند، می دانیم که خانواده ی جوانانی که مشمول خدمت سربازی شده بودند، خداخدا می کردند که فرزندشان به شهر غریب اعزام نشود.

چه بسا که اگر همان آدم های قدیمی، امروز، همان حرف ها را می زدند، برمی آشفتیم و به مناظره و مباحثه و مجادله برمی خاستیم؛ اما چون آن ها دیگر نیستند و به عبارتی دست شان از دنیا کوتاه است و پشت سر مرده هم نباید حرف زد، حرف شان را دربست می پذیریم.

یکی از عادات ناپسند ما ایرانی ها، که در ادبیات فارسی هم نمود چشم گیری دارد، قضاوت کردن انسان ها و در پی آن، تلاش برای پند دادن شان و به بیانی روشن تر سرک کشیدن و در معنای رساتر، فضولی کردن در کارهای آدم ها است.

در پی نوشته هایی که نقش زن را در ادبیات ایران نشان می داد و در شماره های پیش تقدیم تان کردم، واکنش های مثبت و منفی بسیاری به سویم روانه شد. با این که پیش از انتشار نوشته هایم در این موضوع، توضیحات مفصلی داده بودم، برخی از عزیزان احساس توهین به مفاخر ملی را دریافت کرده و به اندیشه و سواد من نشانه رفته بودند.