طنز پرداز : افشین حر

با شیوع بیماری های اپیدمیک و پاندمیک، توجه به "سرانه ی پزشک" اهمیتی دو چندان می یابد. اما این سرانه چه معنا و مفهومی دارد؟

درحقیقت، سرانه ی پزشک رقمیست که نشان می دهد هر کشور به ازای میزان معینی از جمعیت به چه تعداد پزشک نیاز دارد. طبق آنچه که سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده استاندارد این سرانه برای هر هزار نفر جمعیت، ۳/۵ نفر پزشک است که در بسیاری از کشورها این سرانه از استاندارد لازم پایین تر یا بالاتر است. مثلاً در منطقه ی خاورمیانه، قطر با سرانه ۷/۸ نفر پزشک در مقام اول و یمن با ۰/۵ نفر پزشک در مقام آخر قرار دارد.*

اما سازمان جهانی بهداشت به وضوح اعلام نمی کند که ۳/۵ نفر پزشک دقیقاً یعنی چند نفر؟ یعنی اگر ۳ پزشک مذکور را بی خیال شویم، آن ۰/۵ پزشک قرار است چگونه طبابت کند؟ اصلاً یک دکتر نصفه و نیمه به چه دردی می خورد؟ ملاک این سازمان در به دو نیم کردن پزشکان چیست؟ یعنی از بالا تا پایین یک پزشک را می برند و به دو نیم می کنند و یک نیمه را به همراه سه پزشک کامل به هزار نفر و نیمه دوم را هم با ۳ پزشک دیگر به هزار نفر بعدی اختصاص می دهند؟ اگر اینگونه است که اصلاً استاندارد عادلانه ای نیست. زیرا یک نیمه ی دکتر بدون قلب می ماند. یا طحال اش می افتد یک طرف. یا اگر راست دست باشد آن نیمه که دست چپ در آن قرار دارد به خوبی نمی تواند معاینه کند یا عمل جراحی انجام دهد پس کارش را درست انجام نمی دهد. اصلاً یک پزشک نصفه چگونه می تواند همزمان هم چراغ قوه دستش بگیرد و با همان دست، چوب بستنی را در حلق بیمار فرو کند؟

ولی اگر ملاک نصف کردن پزشک بجای بالا به پایین، از ناحیه کمر باشد که خدا به داد ما بد شانس ها برسد زیرا در بین آن هزار نفر جزء کسانی هستیم که نیمه ای از دکتر به ما می افتد که نباید بیفتد.

اما مشکل وقتی دو چندان می شود که در برخی جوامع، این سرانه از ۳/۵ نفر پزشک در ازای هر هزار نفر جمعیت، به رقم های عجیب و غریبی نظیر ۲/۳۶ یا ۱/۸۹ و نظایر آن تغییر پیدا می کند. به عنوان مثال، این استاندارد در ایران بین ۱/۲۱ تا ۱/۲۸ و در پاره ای موارد ۱/۵۹ نفر پزشک است* و این مطلب بدین معنیست که خط تقسیم پزشک تا حدودی جابجا شده است. مثلاً ۰/۲۱ پزشک یعنی بخشی از مخچه، لاله ی گوش، یک دندان عقل، یک دست، قسمتی از لوزالمعده و نیم متر روده که در خوش بینانه ترین حالت، با چند صدم ارفاق، آپاندیس دکتر هم به آن اضافه می شود.

اما حرف ما این است که اگر یک دکتر کامل هم به ما ندادند فدای سرشان. ۰/۵ یا ۰/۲۱ و یا ۰/۵۹ دکتر را هم ندادند باز هم فدای سرشان. اما هر مقدار پزشک که در اختیارمان قرار می دهند از میان تمام اعضا و جوارح و امعا و احشایش کافی است فقط دلش را به ما بدهند، یعنی جان و دل دکتر با ما باشد. عارف، عادل، عالم و عاشق باشد و با وجدانی روشن به درمان ما همت بگمارد. همین.

تنت به “نصف” طبیبان نیازمند مباد

*نقل از پایگاه خبری عیار آنلاین، ۲ بهمن ۱۳۹۸