چطور با گونه‌های دیگر زندگی می‌کنیم؟ 

استر ولفسون (Esther Woolfson) جستارنویس، داستان‌نویس و روزنامه‌نگار است. دنیای حیوانات خانگی و روابط میان انسان و دیگر گونه‌ها از حیطه‌های مورد علاقۀ اوست.

انسان و حیوان، رابطه ای پیچیده

رابطه انسان با حیواناتی که در پیرامونمان زندگی می کنند، رابطه ای بس پیچیده است. در میان خوانندگان همین مقاله بدون شک اکثریت با کسانی است که یا خود حیوان خانگی دارند و یا یکی از نزدیکانشان حیوان خانگی دارد.

این حضور گسترده‌ی حیوانات در میان ما انسان ها قطعا اتفاق جدیدی نیست، اما نوع رابطه ی ما با حیوانات خانگی نسبت به گذشته تغییری شگفت کرده است. زمانی که من بچه بودم بسیاری از کسانی را که می شناختم همچون خانواده ما، در خانه ای ویلایی زندگی می کردند که حیاط داشت. در آن روزگار کمتر کسی را می شناختم که آپارتمان نشین باشد.

به این نوشتار، از زبان نویسنده گوش دهید

کمتر خانه ای بود که در آن نشود حیوانی خانگی را یافت. ما نیز انواع متنوعی از حیوانات را در خانه نگاه می داشتیم. مرغ و خروس و گربه و بوقلمون و …

کتاب میان صاعقه و طوفان: چطور با گونه‌های دیگر زندگی می‌کنیم؟ (Between Light and Storm: How We Live with Other Species) نگرشی دیگر بر این رابطه ی طولانی دارد. ما در منازل خود حیوانات را نگاه می داریم. از حضورشان لذت می بریم. گمان می بریم که با این کار تبدیل به انسان بهتری می شویم.

چه موجوداتی را برمی گزینیم؟

اما به نظر نویسنده مشکل در این همین جا آغاز می شود. آیا حاضریم هر موجودی را برای نگه داری برگزینیم؟ یکی از روابط تایید شده در طبیعت همزیستی است که در آن دو طرف رابطه به یکدیگر سود می رسانند. آیا ما و حیوانات در این رابطه به یکدیگر سود می رسانیم؟ آیا با این کار خود به حیوانات محبت می کنیم یا بیشتر به خود؟

چه چیز باعث می‌شود موجودی را در مقایسه با موجود دیگری انتخاب کنیم؟ تحقیقات زیادی اهمیت ظاهر یک گونه را در تعیین محبوبیت، ظرفیت تجاری یا وضعیت حفاظت از آن مطالعه کرده‌اند. نتایج وحشت‌آور است. مطالعه‌ای می‌گوید:

اگر حیوانی جذاب باشد، اساساً حمایت برای حفاظت از گونه‌اش افزایش می‌یابد.

در حالی که مطالعۀ دیگری نتیجه می‌گیرد:

عموماً تعداد انگشت‌شماری گونۀ کاریزماتیک و بانمک… اکثر بودجه‌های حفاظتی و توجه سیاستی را دریافت می‌کنند.

نویسنده به نکته ی مهمی اشاره می کند:

پرورش گزینشی که با ترکیب‌های ژنی محدود شروع شد، وقوع بیماری در حیوانات خانگی را به قدری افزایش داده است که خیلی‌هایشان در نتیجۀ تصمیماتی که ما گرفته‌ایم، به بیماری‌های مزمن و دردناکی مبتلا هستند که عمرشان را کوتاه می‌کند…

معرفی کتاب: آدمی، یک تاریخ نوید بخش

منشاء مشکلات جسمانی سگ ها

انتخاب گزینشی برای سگ هایی با دست‌وپاهای کوتاه‌تر و کمرهای بلند‌تر باعث شده نژاد داکسهوند، شیتزو، باست هوند و سایر نژادها از بیماری استخوانی دردناکی به نام کندرودیستروفی رنج ببرند. سگ‌های بزرگ‌تر مثل روتوایلر، سنت برنارد و رتریورْ دیسپلازی ران، التهاب مفاصل، استئوسارکوما و دژنراتیو مفاصل را تجربه می‌کنند.

مشکلات چشمی و نیز ناشنوایی در بسیاری از نژادها شایع است. بیماری‌های پوستی و التهاب به علت پرورش سگ‌هایی با پوست چروک در نژاد باست هوند، بلادهوند و شار پی به وجود می‌آیند. بیماری‌های خونی، کلیوی، گوارشی و عصب‌شناختی شایع هستند -بسیاری از سگ‌های نژاد کینگ چارلز اسپانیل، گریفون و چی‌واوا از سیرنگومیلی رنج می‌برند که دلیلش داشتن جمجمه‌های بیش از حد کوچکی است که ظرفیت مغزهایشان را ندارد. این بیماری در طول ۲۰ سال گذشته افزایش شدیدی داشته و همچنان بیشتر و بیشتر می‌شود

گربه ها هم از لطف ما بی نصیب نمانده اند!

گربه‌ها هم از نتایج پرورش برای ویژگی‌های  مطلوبی  رنج می‌کشند که اغلب در ارتباط با رنگ و ظاهرشان است. گربه‌های اصیل به شکل نامتناسبی دچار سخت‌زایی می‌شوند و دشواری در زایمان، به میزان بالاتر مرگ بچه گربه‌های اصیل منجر می‌شود. گربه‌های مانکس ممکن است به بیماری‌های مختلفی مبتلا شوند که مرتبط با ترجیح انسان‌ها به دم‌های کوتاه یا بی‌دم بودنشان است، از جمله بدقوارگی نخاعی، فتق نخاع و مشکلات هاضمه…

تازه این بخشی از بلایی است که تجارت حیوانات خانگی بر سر این حیوانات آورده است.

هر چه در کتاب پیش می رویم با اثرات نامطلوب این تجارت جهانی بیشتر آشنا می شویم:

آیا شما موافق نظرات نویسنده هستید؟

مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۷، اثر زیست‌محیطی حیوانات همدم انسان را در آمریکا سنجید. یافته‌ها از این قرار بود که سگ‌ها و گربه‌ها مسئول ۲۵ تا ۳۰ درصد اثر زیست‌محیطی کل مصرف گوشت بودند و سالانه موجب ۶۴ میلیون تن کربن دی‌اکسید و متان می‌شدند و ۵.۱ میلیون تن مدفوع تولید می‌کردند که برابر با میزان مدفوع ۹۰ میلیون انسان بود. این مطالعه حاکی از این بود که در پرتوی این ارقام، نگه‌داری فزایندۀ حیوانات خانگی در سرتاسر جهان سهم عظیم و چشمگیری در بحران اکولوژیک کنونی‌مان داد.

نویسنده تلاش دارد چراغی بیندازد بر جریانی که حاضر نبودیم درباره اش حرف بزنیم. او ریشه های تاریخی مذهبی و فلسفی نگرش ما نسبت به حیوانات، پرندگان و حشرات را ردیابی می کند و تأثیر آنها را در هر زمینه از زندگی بشر بررسی می کند از هنر تا شکار، از آزمایش حیوانات و کشتار صنعتی گرفته تا تأثیرات سنت در رفتار ما با حیوانات. او سوالاتی راجع به عشق و شقاوت، و از خطوطی که گونه ها را جدا می کند، می پرسد.

ممکن است موافق نظر نویسنده باشیم و یا با آن مخالف باشیم اما دستکم دراین کتاب با پرسش هایی مواجه می شویم که برای پاسخ دادن به آنها بایستی بیشتر بیندیشیم.