گوگل امروز ۳۰ ماه نوامبر با تغییر لوگو خود، از مهندس لطفی زاده، دانشمند کامپیوتر، مهندس برق و پروفسور مشهور ایرانی تجلیل می کند. در چنین روزی در سال ۱۹۶۴، “تئوری مجموعه های فازی” را ارائه و جهان را با چارچوب ریاضی ابتکاری خود به نام “منطق فازی” آشنا کرد.

لطفی علی‌عسکرزاده (۱۳۹۶- ۱۲۹۹)در 4 فوریه 1921 در باکو، جمهوری آذربایجان (جمهوری سوسیالیستی شوروی در آن زمان) به دنیا آمد و ۱۰ ساله بود که به همراه خانواده‌اش به تهران رفت.

زندگی ابوالقاسم لاهوتی، شاعر ایرانی که شهروند شوروی شد

لطفی در آنجا در مدرسه مبلغان آمریکایی شروع به تحصیل کرد و انگلیسی و فارسی آموخت.او پس از فارغ التحصیل شدن از دبیرستان البرز، وارد دانشکده فنی دانشگاه تهران شد و در طول جنگ جهانی دوم در تهران با ارتش آمریکا همکاری داشت.

لطفی‌زاده در سال ۱۹۴۴ برای ادامه به آمریکا مهاجرت کرد تا برای تحصیلات تکمیلی خود در موسسه فناوری ماساچوست شرکت کند. لطفی زاده در سال 1949 مدرک دکترای خود را در رشته مهندسی برق گرفت و بعداً در دانشگاه کلمبیا در نیویورک به تدریس تئوری سیستم ها پرداخت. در سال 1959 او در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی، به مقام استادی رسید – دانشگاهی که در طول زندگی حرفه‌ای‌اش خانه علمی او باقی ماند و معروف‌ترین پیشرفت خود را در آنجا انجام داد.


لطفی‌زاده با خلاقیت ذهنی خود نظریه‌های متعددی را در زمینه تخصصی خود ارائه کرد. در اوایل دهه ۱۹۶۰ متوجه شد که نقش انسان و مغز آن در دانش مهندسی سامانه‌ها لحاظ نشده‌است.
مطالعه کنید:

هر کسی هندسه نمی داند، وارد نشود

مریم میرزاخانی در مون پلیه

در سال ۱۹۶۵ اثر پیشگامانه خود در زمینه مجموعه‌های فازی را در مقاله‌ای با عنوان «مجموعه‌های فازی» منتشر کرد که در آن با وارد کردن ارزش‌هایی مثل کوتاه و بلند در ریاضیات، متغیرهای فازی را معرفی کرد. او روش تازه‌ای برای بررسی عدم قطعیت ارائه کرد که شبیه تئوری احتمالات بود، اما عین آن نبود.

لطفی زاده در کنار همسرش فاینا، پسرش نورمن و دخترش استلا – ۱۹۶۰
در ۱۹۷۳ نظریه منطق فازی خود را طرح کرد که از آن زمان تاکنون توسط محققان نزدیک به 100000 بار به آن استناد شده است.

نظریه ای که او ارائه کرد جایگزینی برای پارامترهای سفت و سخت «سیاه و سفید» منطق سنتی ارائه کرد و به جای آن، مرزهای مبهم یا «فازی» را که بیشتر شبیه دید انسان ها به جهان است، مجاز دانست. این مفهوم از آن زمان در طیف وسیعی از کاربردهای تکنولوژیکی – از سیستم متروی ژاپنی گرفته تا الگوریتم‌های ضد لغزش که خودروها را در جاده‌ها ایمن نگه می‌دارد،  دوربین‌های هوشمند گرفته، آسانسورها و حتی ماشین جستجوی گوگل به کار گرفته شده است.

طبیعتا دانشمندان و مهندسانی که به نظریه سیستم‌ها نگاه صفر و یکی داشتند، نظریه مجموعه‌های فازی او را به چالش کشیدند که بین صفر و یک، بی‌نهایت احتمال در نظر می‌گرفت. او انتقادها را محتاطانه می‌پذیرفت و می‌گفت:

“پوست من کلفت است، نظرهای شما را به عنوان مشوق می‌پذیرم”

لطفی‌زاده بیش از ۳۵ دکترای افتخاری از دانشگاه‌های معتبر جهان و جوایز بسیار از ژاپن، آمریکا، اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی، روسیه، آذربایجان و ایران دریافت کرد و عضو آکادمی‌های علمی بی‌شمار بود. او در سال ۱۹۷۳ به عضویت در آکادمی ملی مهندسی برگزیده شد. در اسفندماه ۱۳۹۴ دانشگاه تهران به عنوان اولین دانشگاه محل تحصیل او ضمن برگزاری بزرگداشتی نشان دکترای افتخاری خود را بدون حضور او به او اهدا کرد. لطفی‌زاده در سال ۲۰۰۹ موفق به اخذ نشان بنجامین فرانکلین شد.