ادوارد کندی الینگتون ‏(۲۹ آوریل ۱۸۹۹ – ۲۴ مه ۱۹۷۴) معروف به دوک یکی از پیانونوازان و آهنگسازان و رهبران ارکستر بزرگ تاریخ موسیقی جاز در آمریکا بود.

الینگتون حدود دو هزار اثر، از جمله کمدی‌های موزیکال، موسیقی برای باله و فیلم‌های سینمایی، یک اپرا و ترانه‌های کوتاه بی‌شمار و همچنین آثار سازی فراوانی را خلق کرد. او مخصوصاً برای گروه بزرگ جاز خود، آثاری را می‌نوشت و پیوسته نوازندگان چیره‌دستی را که سبک‌های موسیقایی متمایز و منحصربه‌فردی داشتند، به کار می‌گرفت.

او کارش را در دهه ۳۰ آغاز کرد و در تمام دوران فعالیت خود، همراه با گروهش سفر می‌کرد و حدود شانزده میلیون کیلومتر را پیمود و بیش از بیست هزار برنامه در سراسر آمریکا و ۶۵ کشور دنیا اجرا کرد.


ویژگی‌های بارز موسیقی الینگتون استفاده نامتعارف از سازها و ترکیب اصوات آنهاست. او از صدای انسان به عنوان ساز استفاده می‌کرد. او همچنین نوازندگانی را استخدام می‌کرد که سازها را به شیوه‌ای می‌نواختند که صدایی را تقلید می‌کرد. از جمله «تریکی سام» نانتون که با ترومبون خود صداهایی نظیر گفتگوی انسان‌ها را تولید می‌کرد.



آثار ماندگار الینگتون هرچند قطعاتی سازی هستند که او تنظیم کرده‌است و در این میان، بسیاری از آثار او به‌وضوح میراث آفریقایی-آمریکایی او را نمایندگی می‌کنند.

دوک الینگتون در ایران

الینگتون در آخرین همکاری‌اش با Billy Strayhorn در مجموعه The Far East Suite در سپتامبر ۱۹۶۳ و در دوران جنگ سرد توری را با پشتیبانی دپارتمان امورخارجه ایالتی امریکا با نگاهی به خاورمیانه و جنوب آسیا برنامه‌ریزی کرد.  یکی از کشورهای میزبان این تور، ایران بود و در شهرها تهران، اصفهان و آبادان به اجرای موسیقی پرداخت.

دوک الینگتون در آبادان

کنسرت او در شهر زیبای آبادان با استقبال بی نظیری روبه رو شد. محل اجرای کنسرت، در ورزشگاه آبادان بود و قیمت بلیت آن، ۱۰۰ ریال.

 

بلیت کنسرت دوک الینگتون در آبادان
کنسرت دوک الینگتون در آبادان

 اصفهان یکی از کارهای پذیرفته شده این گروه بود که مورد استقبال بسیاری قرار گرفت. این قطعه در سال 1966 اجرا شد و تا به امروز بیش از ده‌ها گروه این اثر دوک را اجرا کرده‌اند.

قطعه اصفهان